estetizm hakkında ortaya atılanlar, söylemler

Meltem Söylemez

Sanat, önceden “doğa” üzerinde odaklanan estetik kavramıyla ilişkilendirilirken; sonraki süreçlerde akıl ile kavranan hale gelmiş, felsefe-estetik ilişkisi içerisinde de sorgulanmıştır.
“Sanat duyguyu, düşünceyi anlatır” sözü, yediden yetmişe herkesin ağzında mırıldandığı bilindik sanat tanımlarından biridir. Bu tanım aslında daha çok güzelin felsefesine yapılan göndermeyle ilişkilidir. Sanat, önceden “doğa” üzerinde odaklanan estetik kavramıyla ilişkilendirilirken; sonraki süreçlerde akıl ile kavranan hale gelmiş, felsefe-estetik ilişkisi içerisinde de sorgulanmıştır. Çünkü estetizm, Modernizm’de duyusalın ağırlıkta olduğu fakat aklın da bu anlamda öne çıkmaya başladığı bir süreci temsil eder. Fakat bu iki kavram, yan yanayken hep çelişki yaratmış ve bir anlamda estetiği “kavramsallaştırma” sürecine kaynaklık etmiştir.

Estet izm teriminin biri dar, diğeri geniş anlama sahip İki kullanımı mevcuttur. Birinci anlamda sanat eserlerinin çok katı biçimde estetik Ölçütlere göre yargılanması gerektiği ve onların değerinin ahlaki, siyasal ya da dini faydalarından bağımsız olarak değerlendirilmesi gerekliği yolundaki görüşü ifade eder. İkinci ve geniş anlamında ise daha aşırı bir görüş olarak, hayatta ve eylemde bir bütün olarak estetik değerlerin diğer değerlerden önce gelmesi gerektiğini savunan görüştür. T.Gautİer'nin 'sanat için sanat' sloganı bu kullanımın daha ılımlı bir yaklaşımı ifade eder. Bununla birlikte estetisizm terimini, ona bağlı oldukları iddi­asında bulunanlar bile nadiren kullanmışlar, daha çok diğerleri tarafından onlara yakıştırılan bir yafta olarak ortaya çıkmıştır,







(SBA) Bk. Estetik; Sanat.

Estetiğin gelişimi devam eden insanın doğasında devamlı değişkenliğini de devamlı göz önünde tutmak gerekiyor. Sanat ve estetik insana özgü kavramlardır. Her çağın estetik ve güzellik anlayışı farklıdır. Güzellik ve etetik çok farklı olmalarına karşın Dünya toplumun büyük bir bölümü bu iki kavramı nedense birlikte anarlar. Estetiği tanımlabilmek uğraşları tanımı yapanın etrafında döner durur.

Adı konmuş tüm kavramlar gibi estetizm insanoğlu ile yaşayıp gidecektir. Elbette estetiğin üstünde açıklayıcı bir kavramın adı konulana kadar bu süreç devam edecek.

Estetik anlayış çok değişken bence, herçağın estetiği farklıdır. günümüzde daha da hızlı değişmekte.