NEREDEYSE BİR BALİNA (Türlerin Kökenine Güncel Bir Bakış) Evrim kuramı,içerdiği düşünceler bilinçli ya da bilinçsizce,ekonomi,politika,tarih, sanat ve daha pek çok alanda kullanıldıkça,bilimsel bir teori olmaktan daha fazla bir şey haline geldi. Konuya yabancı insanların bu teoriyi küçümsemeye gücü yetmez; ve ortalama okuyucu için evrim kuramının pek çok yönünü açıklayan mükemmel kitapların yazılmış olduğu düşünülürse,böylesi bir küçümsemenin hiç bir özrü olmaz. Ancak teoriyi bütünüyle ele alan bir kitap yoktur; evrimsel biyolojinin,alanının derinliğini ve zenginliğini yansıtan teknik olmayan ve modern bir ele alış tarzından söz edilemez. Türlerin Kökenini yeniden yazmak, çoğu biyoloğun cesaret edmeyeceği bir şeydir. Görevin zorluk derecesi cesaret kırıcı olsa da (bazı yönlerden umutsuz), bu kitapla ben bunu denedim."
Diyor Londra Üniversitesi genetik profesörü Steve Jones Evrensel Basın Yayın tarafından yayınlanan kitabında.
Son derece akıcı bir dil ve özenli çevirisiyle tam bir başucu kitabı olmuş S.Jones'un eseri. Gerçekten evrim teorisini bütünü ile,üstelik güncel tartışmaları,hatta teorinin açıklamakta "zorlandığı" durumları da içerecek şekilde ele alan bir kitap çıkmış ortaya. Evrim teorisi üzerine bir şeyler bilmek, hatta eleştirebilmek için bile mutlaka okunması gereken bir eser.
HIV virüsünün Amerikan toplumuna acı bir deneyle evrimi nasıl öğrettiğini anlattığı bölümse en iflah olmaz Darwin karşıtlarında bile şüpheler yaratacak kadar yalın gerçekleri sergiliyor.
"Balinalar, insanlar ve virüslerin kökeniyle ilgili bir diğer görüşse son derece yalındır. Her türün bireyleri arasında hayatta kalabilecek olandan fazla sayıda yavru doğduğu ve bunun sonucunda varolabilmek için sık sık yinelenen bir mücadele yaşandığı için, herhangi bir birey kendisine az da olsa avantaj sağlayan bir özellik kazandığında, hayatın karmaşık ve bazen değişen koşulları altında, diğer bireylere göre yaşama şansını artırır ve doğal olarak seçilir. Kalıtımın kesin ilkesine göre, seçilmiş bir çeşit, yeni ve değişim göstermiş biçimi yaygınlaştırma eğiliminde olacaktır.
Darwin'in teorisinin bütün bölümleri sınanmaya açıktır. Fosillerden, genlerden ya da yerbiliminden elde edilen ipuçları her somut durumda değişir, ancak bütün ipuçları bizi, canlı yaşamın bütün biçimlerinin akraba olduğu sonucuna götürür. Bu noktada basit bir sınama yapılamaz, ancak bütün bağıntılar kullanılarak yapılan sonuç çıkarımı bize bütünlüğü göstermektedir. HIV'in, doğanın en yeni ve en küçük ürünlerinden olan bu tehlikeli virüsün, biyografisi neredeyse tümüyle bilinir durumdadır, oysa yaşayan en büyük hayvan olan balinaların biyografisini kısmen biliyoruz. Ancak, bu iki canlı, görünür olanın derinlerine bakıldığında anlaşılmıştır ki, kuzendir. Mikroskop altında HIV'in değişimi görülebilir ve bir biyoloji 'teleskop'uyla uzak geçmişin farklı kesitleri incelenebilirse balina için de aynı sürecin geçerli olduğu görülecektir. Darwinizm, uçsuz bucaksız uzunluğuyla büyük bir drama olan evrim sürecinin iyi yazılmış giriş bölümüdür."
EVRİM KURAMIİnsan da içinde olmak üzere tüm canlı bitkiler ve hayvanlar bir ya da birkaç canlının soyundan değişerek gelmiştir. Yüzyıl kadar önce Darwin ve Wallace kendi doğal ayıklama ya da çevreye en iyi uyanların yaşayakalacağı kuramına göre evriminin nasıl gerçekleştiğini, günümüzde bilinen sürecin terimleriyle açıkladılar. John Maynard Smith bu kitapta kuramın nasıl doğrulandığını, ama yeni çalışmalarla ve özellikle soyaçekim yasalarının ortaya çıkarılmasıyla aynı zamanda bir dönüşüme de uğradığını betimliyor.
JOHN MAYNARD SMITH
EVRİM yay.
400 sayfa
ŞAŞIRTAN VARSAYIM Francis Crick, 1959 yılında James Watson ile birlikte DNA’nın yapısını çözümleyerek Nobel ödülü almış ünlü bir bilimadamıdır. şaşırtan Varsayım’da beynin bölgeleri hakkında bilgi veriyor, ardından insanı insan yapan şeyi sorgulayarak, ruhu arıyor.
Şaşırtan varsayım daha ilk cümlede açıklanıyor:
“Siz,” neşeleriniz, üzüntüleriniz, anılarınız, ihtiraslarınız, benlik ve özgür irade duygularınız ile, aslında çok sayıda nöron ve bunlarla ilişkili moleküllerin bir arada davranışından ibaretsiniz."
Konuyla ilgili benzer ya da zıt görüşe sahip insanların da mutlaka edinip okuması gereken bir kitap şaşırtan Varsayım.
Şaşırtan Varsayım (The Astonishing Hypothesis - 1990)
Francis Crick
Tubitak Yayınları
Çeviri: Sabit Say
İlk Basım, Nisan 1997
Sayfa Sayısı: 332
MODERN İNSANIN KÖKENİ Modern İnsanın Kökeni'nde insanın evrimiyle ilgili son yıllarda ileri sürülen ve birbiriyle çatışan iki kuram
ele alınarak, bu kuramların güçlü ve zayıf yanları bilimsel bir tarafsızlık içinde işleniyor. Uzun yıllar New Scientist dergisinde editörlük yapmış olan yazar Roger Lewin modern paleoantropolojinin gelişimine ışık tutarken, modern insanın kökeni üzerine güncel tartışmaları şekillendiren kanıtların farklı yorumlanabileceğini de anlatıyor.
The Origin of Modern Humans - 1993
Roger Lewin
Çeviri: Nazım Özüaydın
Sayfa Sayısı: 246
TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları 62
CENNETTTEN AKAN IRMAK Gen Bencildir ile evrim mekanizmasını tekrar tartışmaya açan Richard Dawkins, Cennetten Akan Irmak kitabında DNA'nın nasıl yaşam mekanizmasının temeli olduğunu ele alır.
Kitap, yeni nesiller üretebilmiş tüm yaşam şekillerinin ataları olduğu kavramıyla başlayar. Türlerin atalarının izlerini, rekabet eden, birleşen ve bazen de yeni türler oluşturmak için ayrılan genlerden meydana gelen yaşam nehrinde sürer. Zamanın akışı içerisinde, organizmaların ve parçalarının temel taşı olan protein yapımını sürdüren ya da sonlandıran bu "sayısal nehir" su yerine DNA'dan oluşur.
Dawkins kitabında, ormandaki ağaçlar neden uzundur; hepsi kısa olsaydı daha ekonomik bir yaşamları olmaz mıydı? Birçok kadını hamile bırakmak için görece olarak daha az erkek gereksinildiği halde, neden cinsiyet dağılımı yarı yarıyadır? Neden ölümcül hastalıkların genlerini miras alıyoruz? gibi soruların yanıtlarını paylaşır.
DARWIN VE SONRASI 1967 yılından beri Harvard Üniversitesi'nde jeoloji ve zooloji profesörü olan Stephen Jay Gould, jeoloji ve bilim tarihi dersleri vermesine karşın kendisini fosilbilimci ve evrimsel biyolog olarak tanımlıyor. Okurlarımızın, önemli bir bilim adamı olmasının yanı sıra çok başarılı bir deneme yazarı da olduğunu rahatlıkla görebilecekleri Gould'un, Charles Darwin ve onun bilimsel mirası üzerine yazdığı denemeleri bir araya getirdiği Darwin ve Sonrası kitabını en iyi yine Gould'un kitapta yer alan şu cümleleri anlatıyor: "Merakı ve bilgiyi el üstünde tutmamız gerektiğini düşünüyorum. Sergilediği uyum planlı değil diye doğanın güzelliğini daha mı az takdir edeceğiz? Kafamızın içinde milyarlarca nöron var diye aklımızın potansiyeli içimizde artık hayranlık ve korku uyandırmayacak mı?"
Ever Since Darwin - 1977
Stephen Jay Gould
Çeviri: Ceyhan Temürcü
Sayfa Sayısı: 314 8.Basım
KÖR SAATÇİ Canlıların mükemmelliği ve karmaşıklığı hem saygıyı hem de ÒderinÓ bir soruyu hak ediyor: Mükemmel ve karmaşık canlılar nasıl var oldu? Kimileri her şeyi tasarlayan bir Yaratıcının olduğuna inanıyor, kimileri de karmaşık canlıların rastlantı eseri ortaya çıkabilecek kadar basit olan canlılardan evrimleşerek oluştuğunu savunuyor... Gen Bencildir kitabıyla tanıdığımız zooloji profesörü Richard Dawkins, doğal seçilim yoluyla gerçekleşen evrimin yaşamın karmaşık tasarımını açıklayan tek kuram olduğunu düşünüyor. Kör Saatçi bu düşüncenin kuvvetli ışığında yazılmış, söylemek istediğini berrak bir biçimde söyleyen, anlatan, öğreten bir kitap; ama hepsinden de öte, bütün iyi kitapların yaptığını yapıp kafa karıştıran, soru sorduran bir kitap...
The Blind Watchmaker - 1986
Richard Dawkins
Çeviri: Feryal Halatçı
Sayfa Sayısı: 418
Boyutları: 13,6 x 21,5 cm
6. Basım
EVRİM KURAMI VE BAĞNAZLIK Evrim Kuramı yaklaşık 150 yıldır tartışılan bir konu. Kurama yönelik 'bilimsel' diyebileceğimiz eleştirilerin yanı sıra salt bağnazlıktan kaynaklanan, üstelik ülkemizde giderek yoğunlaşan bir karalama kampanyasına tanık olmaktayız. Prof. Cemal Yıldırım'ın bu konudaki çalışması Evrim Kuramı ve Bağnazlık, aydınlatma misyonuyla yüklü değerli bir çalışma.
219 sayfa
Bilgi Yayınevi