The Refugee Project (Mülteci Projesi) Ankara'da

The Refugee Project (Mülteci Projesi) Ankara’da

2 yıllık bir aradan sonra Mülteci Projesi (The Refugee Project) Ankara’lılarla tekrar buluşuyor.

Bikem Ekberzade’nin 1998 yılında çalışmalarına başladığı belgesel fotoğraf projesi, ağırlıklı olarak savaş ve iç karışıklık ortamlarında göçe zorlanan mülteci ailelerin yaşamlarından karelere yer veriyor. Proje kapsamında farklı şekillerde -- sergiler, enstelasyonlar, kısa film ve kitap -- yurtiçi ve yurtdışında izleyiciye ulaşmayı başaran Mülteci Projesi 5 Mart 2007 Pazartesi günü Ankara'lı sanatseverlerle buluşuyor. (detaylı bilgi için www.geocities.com/the_refugee_project)

Yasadışı'nın Ankara çıkartması

Ekberzade’nin 3 yıllık bir çalışma sonrası PlanB yayınlarından çıkan Yasadışı isimli kitabı da projenin Ankara sergisi süresince okurlarla buluşacak. Kitaptan karelerinde yer alacağı serginin açılış günü okurlar fotoğrafçı ile bir araya gelip, kitaplarını imzalatma fırsati da bulabilecekler.

Mülteci Projesinin Ankara'lı sanatseverlerle buluşmasında, daha önce sergilenmemiş Çad/Darfur sınırında yaşanan mülteci krizinden karelere de yer verilecek. 2003 yılında başlayan çatışmalardan kaçan Darfur'lu mülteci ailelerin Çad'ın doğu sınırında zorlu şartlarla sığınmaya çalışmalarının üzerinden neredeyse 4 sene geçmiş olsa da, bölgede dinmeyen şiddet, mülteci aileleri ve yardım organizasyonlarını zor durumda bırakmaya devam ediyor. Hali hazırda Çad'ın dogusunda 200 bini aşkın mülteci çölde kum fırtınalarına, sınırlı yiyecek ve su kaynaklarına rağmen operasyonel olan yardım kuruluşlarının da desteği ile yaşam savaşı vermekte.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin ve Türk Amerikan Derneği'nin destekleri ile gerçekleşecek olan sergi, 18 Mart 2007'ye kadar Ankara Türk-Amerikan Derneği Emin Hekimgil Sanat Galerisinde izlenebilecek. Turk-Amerikan Dernegi: Emin Hekimgil Sanat Galerisi, Cinnah Cad. 20, Kavaklidere / Ankara Tel: (0312) 426-2648 Faks: 80312) 468-2538 www.taa-ankara.org.tr

Aşağıda Bikem Ekberzade ve Mülteci Projesi ile ilgili bilgilere ulaşabileceksiniz. Hepinizi 5 Mart'ta Ankara'da aramızda görebilmek umuduyla...

Kontak bilgileri:

Bikem Ekberzade 0532 674 9670 ; www.thevirtualstory.com; www.thevirtualstory.com/yasadisi
Metin Çorabatır (BMMYK) 0312 441 1696 ; www.unhcr.org.tr





Bikem Ekberzade Kimdir?

Bikem Ekberzade, 1971 yılında İstanbul’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Türkiye’de, Kadıköy Anadolu Lisesi’nde tamamladıktan sonra, 1989 yılında İşletme üzerine ihtisas yapmak üzere Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Boston Üniversitesinde çalışmalarına başladı.

Üniversite öğrenimi süresinde özellikle Doğu Avrupa ülkelerinin ekonomik ve sosyal gelişimi üzerine bir çok danışmanlık projesinde çalıştı. 1992 senesinde İngiltere’nin Londra kentinde Chown & Associates adlı uluslararası danışmanlık şirketinin projeleri kapsamında yaptığı araştırmalar ile Polonya’dan, yeni oluşmakta olan Türki Cumhuriyetlere kadar uzanan bir coğrafyanın serbest market politikaları üzerine öneriler geliştirdi. ’94 senesinde Boston Üniversitesi’nden mezun olduğunda iki kısa metrajlı filme de imza atmıştı. Kalkınma projeleri üzerine çalışmayı mezuniyet sonrası Oxfam Amerika ile birlikte sürdürdü. Oxfam’in video biriminde bir çok belgeselin yapımcılığını üstlendi. Boston Phoenix adlı haftalık haber dergisine hazırladığı fotoğraf hikayeleri neticesinde, editörünün de tavsiyesi üzerine, Associated Press (A.P.) ile çalışmaya başladı.

1995 senesinde televizyon gazeteciliği üzerine yüksek eğitimine başlamak için Boston Üniversitesi’ne geri döndü. 1996’da New York ve Atlanta’da CNN’le çalıştı, A.P.’den hiç kopmadı ve 1997 senesinde Newsweek’in teklifiyle uluslararası haftalık haber dergisinin fotoğraf ekibine katıldı.

Ekberzade’nin foto-belgesel çalışmaları arasında yazar Teresa Allen ile Amerika’daki kadın suçlular üzerine hazırladıkları ortak kitap çalışması (Honey This Ain’t A Country Club — Women doing Hard Time); master tezi olarak hazırladığı, Boston’da yaşayan 3 travestinin hayatlarını konu alan 22 dakikalık DRAG (Boston Metcalf Awards Nominee); ve Kosova’dan başlayarak Afganistan’a kadar uzanarak halen üzerinde çalışmalarını sürdürdüğü The Refugee Project (Mülteci Projesi, bilgi için bknz. http://www.geocities.com/the_refugee_project ) yer almaktadır. Çalışmaları yurt dışında Newsweek, New York Times, Times Picayune, The Boston Phoenix, Christian Science Monitor'un da içinde olduğu, yurt içinde ise NTVMSNBC dahil bir çok uluslararası basın organizasyonu tarafından yayınlanmıştır. Amerikan belgesel fotoğraf dergisi DoubleTake'in kapak konusu yaptığı Kosova'lı mülteciler üzerine çalışması 2002 senesinde Sundance film festivalinde (Utah, USA), Virginia Commonwealth University Galerisinde (Katar, Doha), ve akabinde de 2003 senesinde Oxford Müzesinde sergilendi. Kosovalı mülteciler Ekberzade'nin "The Refugee Project" adını verdiği belgesel projesi kapsamında Türkiye'de 1998 yılında Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği tarafından sergilendi. Bu fotoğrafların bir kısmı halen Kansas Üniversitesi’nin daimi arşivinde mevcuttur.

Mülteciler ayni zamanda 2003’de İstanbul Saydam Günlerinde 2 özel gösterimle seyirciyle buluşmuş, bu sene içerisinde de “küresel dünyada mülteciler” konulu uluslararası seminerin açılışında gösterime sunulmuştur. Proje Aralık 2004’de Winnipeg, Canada’da 11 mimarın proje fotoğraflarından yola çıkarak hazırladıkları mekan tasarımlarıyla ortak bir enstelasyonda sergilenmiş, projenin 33 dakikalık kısa metrajlı filmi ise 11 Aralık 2004 ve 4 Nisan 2005 tarihlerinde 2 ayrı gösterimle seyirciyle buluşmuştur. Projenin son ayağı Ekberzade’nin fotoğrafladığı ve yazdığı “Yasadışı” isimli, İstanbul’da yaşayan 2 yasadışı mülteci kadının hayatlarının belgelendiği kitaptır.

Bikem Ekberzade Mayıs 2002’de EPN’in yayını EPN World Reporter tarafından ayın fotoğrafçısı seçilmiştir. Mülteciler üzerine sürdürdüğü fotoğraf çalışmaları nedeniyle Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği tarafından defalarca ödüle layık görülmüştür. Kendisi çoğunlukla İstanbul’da yaşamakta ve çalışmalarını serbest olarak sürdürmektedir.

(Ekberzade ve çalışmaları için daha detaylı bilgi için lütfen bknz. http://www.geocities.com/bikem71, www.thevirtualstory.com)





The Refugee Project (Mülteci Projesi)

The Refugee Project savaş fotoğrafçısı ve belgesel fotoğrafçı Bikem Ekberzade’nin yarattığı bir belgesel fotoğraf projesidir. Türkiye’nin ilk kadın savaş fotoğrafçısı olan Bikem Ekberzade, projeye Kosova krizinin erken dönemlerinde Kuzey Arnavutluğa sığınan Kosova’lı mülteci ailelerin hayatlarını fotoğraflayarak başlamıştır. Bu dönemde Ekberzade’nin Arnavutluk-Kosova-Makedonya üçgeninde çektiği fotoğraflar yazılı basında ve uluslararası sergilerde geniş izleyici kitlelerine ulaşarak Balkan’larda yakın dönemde yaşanan mülteci krizine ışık tutmuştur.

Ekberzade’nin Balkanlardaki çalışması 2 yılı aşkın bir süre devam etmiştir ve bu süreçte gerek BMMYK gerekse diğer sivil toplum örgütleri ve Uluslar arası yardım kuruluşları sayesinde Ekberzade normalde gazetecilerin ulaşamadıkları/ulaşmak istemedikleri noktalara girerek buradaki insan hareketlerini/göçü, savaştan kaçışı ve savaş sonrası geri dönüşü fotoğraflamayı başarabilmiştir.

“Mülteci Projesi”nin bir sonraki durağı Azerbaycan olmuştur. Bölgedeki statüko sonucu mülteci kamplarında 20 yılı aşkın bir süredir mahsur kalan Azeri “kaçkınları” fotoğraflayan Ekberzade, Birleşmiş Milletlerin Karabağ’dan çekilmeleri için çağrı yaptığı Ermeni ordusunun bu çağrıya uymaması sonucu geri dönüş umudu bulunmayan bu insanların unutulan hikayesini uluslararası platformda tekrar gündeme getirmeyi başarmıştır. Azeri kaçkınların hikayesi aracılığıyla benzer durumda bulunan, yerlerinden edilmiş tüm toplumların hikayeleri de gündeme taşınmıştır, ve sığındıkları bölgelerde ekonomiye ek bir yük olarak gösterilen bu insanlar hakkında gelişebilecek tüm önyargılara karşı da bilinçlendirme sağlanmıştır.

Ekberzade “Mülteci Projesi”ne Pakistan’daki Afgan mülteciler ve Afganistan’ın içindeki Penşir vadisine sığınan IDPler’in yaşamlarını fotoğraflarla belgeleyerek devam etmiştir. Projenin son ayağını ise Istanbul’da yaşamlarını sürdürmeye çalışan yasadışı mülteciler oluşturmaktadır. PlanB Yayınlarından Mart 2006’da çıkan Yasadışı Istanbul’da yaşayan Etopya’lı ve Somali’li iki mülteci genç kadının hayatlarından bir kesiti fotoğraf kareleriyle anlatan bir çalışmadır.

Bir insanlık krizini aydınlatma isteği, 6 yıl sonunda global mülteci krizinin ciddi ve göz ardı edilen kısmını oluşturan bahsi geçen insanların hayatlarını belgelemek ve göstermek amacı güden, geniş ve uluslararası bir proje haline gelmiştir.

Mülteci Projesi kapsamında çekilen fotoğraflar sadece Newsweek ve Boston Phoenix gibi yazılı basın kuruluşlarına sınırlı olmamakla birlikte bir çok yayında yer almıştır. Fakat bu fotoğrafların en etkileyici gösterimleri şunlardır:

Kosova Sonrası Hayat: Kuzey Arnavutluk’taki Mülteciler – Fotoğraf sergisi BMMYK sponsorluğunda 1999 yılında İstanbul’da gerçekleştirilmiştir.

Kosovo’s Children – kapak hikayesi, Doubletake Magazine, Issue 17, 1999

Hope in the face of Human Crisis -- Sundance Film Festival, House of Docs karma sergisi, 2002

After Kosovo - İki 25’er dakikalık Kosova mülteci krizi üzerine 2002 Uluslararası İstanbul Saydam Günlerinde gösterim.

The Refugee Project, Virginia Commonwealth University in Doha, Qatar, 2002, bütün projeden fotoğrafların yer aldığı özel bir saydam gösterisi eşliğinde açılış ve sergi.

The Refugee Project, Network of Oxford Women for Justice and Peace (NOW) tarafından sponsor edilen İngiltere’deki Oxford Müzesi’nde düzenlenen sergi 1-14, Mart 2003

The Refugee Project, ICMC tarafından 2003’de İstanbul’da düzenlenen seminerin açılışında gösterilen saydam gösterisi ve sergi.

The Refugee Project – Exhibiting Exile, Center Space, University of Manitoba, Canada, Aralık 2004

Mülteci Projesi, Ankara Basın Merkezi, Kızılay Metrosu, Yüksel Caddesi üçgeninde BMMYK sponsorluğunda düzenlenen mobil sergi, Haziran 2005

Refugees, the film – Gösterimler, Istanbul, Ankara, Diyarbakır, Eskişehir, Doha/Katar, Lucania/Italya, Winnipeg/Kanada’nın da aralarında olduğu bir çok yerde gerçekleşmiştir.

Yasadışı – PlanB Yayınları, ISBN 975-8723-14-6, Ocak 2006

Bikem Ekberzade
Photojournalist
www.thevirtualstory.com
www.thevirtualstory.com/yasadisi

(alıntı)