Matisse, Kandinsky gibi resme bir raslantı sonucu başlamadan önce hukuk okumuştur. 1981'de Güzel sanatlar okulu'nun hazırlık kurslarının yapıldığı Paris'de Academie Julian'a gitti. Aynı zamanda, Sant ve El sanatları Okulu'nun gece öğrenimine devam ediyordu. Yaşam boyu dostluğunu sürdürdüğü Albert Marguet ile burada karşılaştı. 1895'de Gustave Moreau, dikkatini çeken Matisse'in öğretmenliğini üstlendi.
Moreau'nun atölyesinde toplanmış çok sayıda yetenek vardı: Rouault,Camoin, Manguin, sonralarıda Marguet. Moreau'nun öğretme yöntemi sanatsal teknikle uğraşmaktansa, gözü eğitmeyi yeğiliyordu. Öğrenciler Louvre'daki resimleri kopya etmeye, sokaklarda ve kahvelerde resim yapmaya yüreklendiriliyordu. Matisse 1899'a değin orda kaldı ve arkadaşlarına önder olarak yer aldı. 1896'da Empresyonistlerin etkisine girdi, renkle anlatım konusunda biçimkendirildi ve Picasso ile Turner'in Londra'da karşılaştığı yapıtları bu bilgileri doğruladı. 1898'de birkaç ay Korsika'da resim yaptı, burda Akdeniz aydınlığı katışıksız renge ve resmin konusunu yalınlaştırmaya götürdü.
1899'da Academie Carriere'e girdiğinde Derain ve Puy ile karşılaştı. Özellikle çıplak figürle ilgileniyordu; Siyah çizgilerle belirlenmiş parlak renkli bir dizi çıplak resim yaptı. Aynı zamanda yontuculuğuda öğrendi. 1904'de Vollard'ın galerisinde kırkaltı yapıttan oluşan ilk kişsel sergisini açtı.
Aynı yıl, Saint Tropez'de kaldığı bir yaz boyunca, yeni içe bakışlar ve dürtüler kazandı. Burada Signac ve Cross ile birlikte resim yaptı. Onlar, kendisini yöntenmli ve önceden tasarlanmış biçimde, Neo-empresyonistler yorumladıkları gibi katışıksız rengi kullanmaya yüreklendirirler. Fakat, katışıksız rengin açıktan koyuya giden tonları yaratmadaki zorluklar, Matisse'i daha güçlü anlatım için renk tonlarını yoğunlaştırmaya ve karşılıklar yoluyla vurgulamaya götürdü. Çizgi de eriyerek ışığa dönüşmüyor, bunun yerine renklerden oluşan girişik bezemeye(arabesk)dönüşüyordu. Matisse'in bu görüşü, 1905'de Salon de Independants'da Seçili Kurul Başkanı olarak düzenlemeside desteklendi.
1905 yazını Derain ile birlikte Colliore'da geçirdi. Burada Fovizme girmek için bir olanak yakaladı. Rengi noktacı anlamda uygulaması artık tamamlayıcı karşıtlaklarla vurgulanan bloklara dönüşmüş, çalkantılı vuruşlarının tonu yumuşamıştı. Renk, cisimden ayrışmış ve tüm gerçekçi anlamında uzaklaştırılmış olarak yüzeye sürülüyor. Biçimlere kıvrık çizgilerle ritm veriliyordu. Yalınlaştırma ve arındırma onu rengin ve çizginin en kısa ve öz anlatımı yaratmak için birleştikleri bezemeci ve iki boyutlu bir üsluba götürüyordu. '' Düşüncelerin ve Plastik öğenin yalınlaştılmasıyla dingin bir soyluluğa erişmek istiyoruz. Uyumlu bir birlik tek ülkümüzdür''(Matisse)
Matisse'in sanatı evrensel ve anıtsal anlatıma ulaşmaya ne denli çabaladıysa dönemin akımılarından da o denli uzaklaştı. 1908 'de Alman
Akademisi kuruldu, 1911'de değin sürdü ve yüzü aşkın öğrencisi oldu; ama sonuçta yüzeysel benzerlikler ortaya çıkarmaktan öteye gidemedi.Tüm bir kuşağı kendi yoluna çeken matisse kendi içine kapandı.